„Wszystko o mojej matce” (reż. Michał Borczuch)
Tekst Tomasza Śpiewaka w reżyserii Michała Borczucha. „Wszystko o mojej matce” tytułem nawiązuje do filmu Almodovara, nie jest jednak jego teatralną adaptacją. To osobisty projekt Michała Borczucha i Krzysztofa Zarzeckiego inspirowany postaciami ich matek, które w roku 1986 i 1998 zmarły na raka.
To przedstawienie dorosłych synów, półsierot, którzy mają do dyspozycji jedynie strzępy pamięci dziecka i nastolatka. Z pomocą zaproszonych do projektu aktorek i realizatorów chcą opowiedzieć o niemożliwej (bo zdeformowanej przez pamięć) historii odchodzenia matki lub nawet fascynacji jej chorobą, odbiorem choroby w kontekście przemian społeczno-politycznych w Polsce pod koniec lat 80-tych i 90-tych.
Najczęściej nagradzany spektakl Łaźni Nowej. Zdobył m.in. Grand Prix na 9. edycji Międzynarodowego Festiwalu Boska Komedia oraz Grand Prix 23. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
„Wymazywanie” (reż. Krystian Lupa)
„Wymazywanie” jest kolejnym spektaklem Krystiana Lupy inspirowanym tekstem Thomasa Bernharda. Powieść ta – rodzaj podsumowania czy testamentu, została wydana w 1986 roku, czyli na trzy lata przed śmiercią pisarza. Bernhard rozlicza w niej Austrię – i też przy okazji całą Europę – z niedawnych grzechów nazizmu i nacjonalizmu. Kindervilla w Wolfsegg, dom z czasów dzieciństwa głównego bohatera Franza, jest olbrzymią, pustą, mroczną salą zajmującą całą scenę. To w tym pokoju ojciec bohatera ukrywał po wojnie nazistów. Miejsce to jest też symbolem wstydliwej i niewygodnej przeszłości, której nie można zapomnieć, ale można ją wymazać. Tak właśnie czyni główny bohater, który zaczyna spektakl jako filozof i racjonalista, kończy prawie nagi, ubrany jedynie w żałobny krawat. Treścią dramatu staje się wymazywanie kolejnych warstw rzeczywistości.
„Boska!” (reż. Andrzej Domalik)
Tekst oparty na historii życia Florence Foster Jenkins, słynnej postaci ze świata opery, najgorszej śpiewaczki w historii świata. Zabawna i momentami zdumiewająca opowieść o bogatej ekscentryczce, która, nie mając ani słuchu, ani głosu, występowała w najsłynniejszych salach koncertowych świata. Radośnie fałszując, wierząc jednocześnie w swój talent i słuch muzyczny, Jenkins mówiła: „Ludzie mogą mówić, że nie umiem śpiewać, ale nikt nigdy nie powie, że nie śpiewałam”. Ta prawdziwa opowieść o jednej z najdziwniejszych postaci dwudziestowiecznej kultury pokazuje jednocześnie, że warto realizować nawet najbardziej szalone marzenia.
W spektaklu w roli Florence Jenkins wystąpiła oczywiście Krystyna Janda, dając po raz kolejny próbkę swego nietuzinkowego talentu. Jej rola, skonstruowana wyraźnie wg farsowej konwencji (zwłaszcza brawurowe sceny fałszowania podczas koncertów), potrafi bawić do łez, choć nie zabrakło w niej także akcentów nieco poważniejszych, skłaniających do refleksji.
„(A)pollonia” (reż. Krzysztof Warlikowski)
A)pollonia w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego stanowi eklektyczną opowieść o ofierze i ofiarowaniu. Porusza problematykę odpowiedzialności za czyny i sensu ofiarnictwa. Materię literacką przedstawienia stanowią zarówno teksty antyczne – dramaty Ajschylosa i Eurypidesa, jak i dzieła najnowsze: twórczość Johna Maxwella Coetzeego i Hanny Krall czy kontrowersyjna powieść „Łaskawe” Jonathana Littella. Teksty te traktowane są przez reżysera spektaklu w sposób wybiórczy i patchworkowy.
(A)pollonia opowiada historię trzech kobiet: Ifigenii – poświęconej przez ojca Agamemnona za ojczyznę, Alkestis – oddającej życie za męża Admeta oraz Apolonii Machczyńskiej, która zginęła podczas wojny, osieracając przy tym swoje dzieci, ponieważ zdecydowała się ukrywać Żydów. Heroizm okazuje się w przypadku bohaterek dwuznaczny, ich wybory moralne podlegają zakwestionowaniu. Reżyser zadaje niewygodne pytania: o głęboki sens ofiary, o prawo do decydowania o życiu – cudzym, ale i własnym, skoro czasem decyzje dotyczące naszego życia wpływają też znacząco na losy innych.
„H.” (reż. Jan Klata)
Z Hamleta w postsolidarnościowym czasie i miejscu została tylko pierwsza litera imienia. Jan Klata posłużył się arcydziełem Williama Shakespeare’a, żeby w „H.“ wykrzyczeć wściekłość pokolenia tych, „którzy się nie załapali”. Larum odbijało się echem w upadającej Stoczni Gdańskiej, gdzie grany był spektakl.
Wybrana przez reżysera przestrzeń nie pozwalała zapomnieć o polityczno-społecznym kontekście spektaklu przygotowanego pod szyldem Teatru Wybrzeże. Tłem dla stawianych przez Jana Klatę pytań o to, co zostało z etosu pierwszej „Solidarności”, była słynna hala 42 A, opuszczone i już nikomu niepotrzebne miejsce, w którym pracowała suwnicowa Anna Walentynowicz (w proteście przeciwko jej zwolnieniu wystąpili robotnicy w sierpniu 1980 roku)
„Ślub” (reż. Anna Augustynowicz)
Słynny dramat Witolda Gombrowicza w reżyserii Anny Augustynowicz. Transmisja przedstawienia z Teatru Współczesnego w Szczecinie. Obsypany deszczem nagród „Ślub” Anny Augustynowicz to przewrotna partytura teatralna na maski, gęby i pupy. Jej główny bohater, Henryk (gościnnie Grzegorz Falkowski, aktor Teatru Powszechnego z Warszawy), wraca we śnie w rodzinne strony. Jakież czeka go rozczarowanie, kiedy świat, w którym żył, jawi się całkiem na opak, a narzeczona Mania jest „dziewczyną do posługi”… Czy obiecany Henrykowi ślub jeszcze jest możliwy?
Spektakl przygotowany w koprodukcji z Teatrem im. Jana Kochanowskiego w Opolu.
„Między nami dobrze jest” (reż. Grzegorz Jarzyna)
Grzegorz Jarzyna wykonał kolejny krok w stronę filmu, kręcąc sztukę Doroty Masłowskiej – „tragikomedię wirtualną o polskiej rzeczywistości”, wyznaczającą w jego karierze zwrot ku sprawom takim jak np. pamięć historyczna.
Ta tragikomedia rozgrywa się w Warszawie, w biednym mieszkaniu wielopokoleniowej rodziny złożonej z kobiet: Osowiałej Staruszki („Ech, pamiętam ten dzień, w którym wybuchła wojna”), jej córki Haliny, pracującej w hipermarkecie, oraz jeżdżącej na butorolkach wnuczki, czyli Małej Metalowej Dziewczynki. Z tą trójką i ich sąsiadką Bożeną konfrontowane są młode celebrytki, a także Aktor oraz reżyser filmowy. Wszyscy prowadzą iluzoryczne życie pośród kaskad nieznośnej nowomowy kształtowanej przez programy telewizyjne i tabloidowe czasopisma.
Wstydzą się zarówno swego rodowodu społecznego, jak i obecnego statusu, starając się udawać kogoś innego. W Między nami dobrze jest na wierzch wychodzą kłopoty współczesnych Polaków z tożsamością, powstałe po kapitalistycznej transformacji i wstąpieniu do Unii Europejskiej. Jako obywatele kraju zacofanego cywilizacyjnie, spauperyzowanego i peryferyjnego wyrzekają się rodzimej tradycji oraz historii, o której ich wiedza ogranicza się do drugiej wojny światowej.
![Dzień Matki 2020: najlepsze filmy z niezapomnianymi rolami matek [PRZEGLĄD ELLE MAN]](https://www.elle.pl/media/cache/crop/rc/xOtGXu2e/uploads/media/default/0008/62/dzien-matki-2020-najlepsze-filmy-z-niezapomnianymi-rolami-matek-przeglad-elle-man.jpeg)
