Posiadanie dziecka to wielka odpowiedzialność. Jeżeli nie planujemy powiększenia rodziny, warto się zabezpieczać. Do naturalnych metod zapobiegania ciąży należy „metoda kalendarzykowa”. Polega ona na obliczaniu dni płodnych i unikaniu współżycia w tym czasie. Pary jednak często decydują się na inne formy antykoncepcji.

Różne formy zabezpieczenia przed ciążą

Istnieje wiele różnych metod antykoncepcji, z których każda ma swoje wady i zalety. Do najpopularniejszych rozwiązań należą pigułki antykoncepcyjne – zawierają hormony zapobiegające owulacji. Tabletki mogą być jednoskładnikowe (zawierają wyłącznie progestagen) oraz dwuskładnikowe (mają w składzie estrogen i progesteron). Zarówno jedne, jak i drugie mają podobną skuteczność, dlatego wybór tabletki jest kwestią indywidualną. Tabletki antykoncepcyjne powinny być dopasowane przez lekarza.

Do innych metod należą plastry antykoncepcyjne, które mają ten sam cel. Po naklejeniu na skórę regulują poziom hormonów wydzielanych przez organizm, co zapobiega owulacji. Metoda ta charakteryzuje się jednak niską skutecznością. Podobnie jak w przypadku tabletek, o możliwości stosowaniu plastrów powinien decydować lekarz.

Jeżeli kobieta nie może stosować środków hormonalnych, może zdecydować się na wkładkę wewnątrzmaciczną, która działa przez dłuższy czas – lekarz zakłada ją za pomocą specjalnego aplikatora. Z wkładek mogą korzystać również kobiety, które jeszcze nigdy nie rodziły. Kolejnym sposobem są zastrzyki hormonalne podawane co kilka miesięcy. Zawierają progestagen (syntetyczny odpowiednik progesteronu), którego rolą jest zatrzymanie owulacji i uniemożliwienie plemnikom przedostanie się do komórki jajowej.

Choć antykoncepcja hormonalna jest powszechnie stosowaną metodą zapobiegania ciąży i regulacji cyklu, nie zawsze jest odpowiednia dla każdej kobiety.

Istnieją sytuacje, w których przeciwwskazania medyczne uniemożliwiają jej zastosowanie, a niektóre pacjentki mogą doświadczać dyskomfortu lub skutków ubocznych związanych z przyjmowaniem hormonów
– mówi dr Anna Pioch, ginekolog.

Jeżeli kobieta z jakichś powodów nie może stosować antykoncepcji, wówczas to mężczyzna może wziąć na siebie tę odpowiedzialność. Na ogół panowie stosują prezerwatywy, które działają jak swego rodzaju bariera – zapobiegają przedostawaniu się plemników do dróg rodnych.

Niektórzy mężczyźni stosują technikę wstrzymania ejakulacji, jednak jest to mało skuteczne. Panowie, którzy nie planują dzieci, mogą zdecydować się również na zabieg zwany wazektomią. Co to takiego?

Wazektomia, czyli „męska antykoncepcja”

Wazektomia to zabieg chirurgiczny, który polega na przecięciu i podwiązaniu nasieniowodów. Po zabiegu mężczyźni mogą nadal produkować plemniki, tyle że nie będą one obecne w nasieniu. Wazektomia nie wpływa na libido i pozostałe aspekty pożycia seksualnego (odczuwanie podniecenia, pociągu seksualnego, możliwość osiągnięcia wzwodu czy częstotliwość odbywania stosunków seksualnych). Ważne jednak, by podjąć tę decyzję świadomie, po konsultacji z urologiem, który wyjaśni potencjalne obawy.

Metody wazektomii są dwie – klasyczna oraz bez użycia skalpela (WBS). Oba zabiegi są przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym i nie wymagają długiego okresu rekonwalescencji.

Wskaźnik powodzenia wazektomii jest bardzo wysoki i wynosi ok. 99,7%, przy niskim wskaźniku powikłań 1% do 2% (takich jak krwiak, infekcja, podskórne zgrubienie w miejscu przecięcia nasieniowodów).
– dodaje dr Mateusz Kamiński

Czy wazektomia to decyzja na całe życie?

Na ogół procedura ta jest nieodwracalna, choć istnieją zabiegi naprawcze mogące przywrócić naturalną płodność. Trzeba jednak pamiętać, że nie zawsze są one skuteczne. Dlatego zarówno partner, jak i partnerka powinni być w pełni świadomi przed podjęciem tak ważnej decyzji. Nie należy podejmować jej pochopnie.

Po zabiegu wazektomii zawsze jest możliwość pobrania plemników drogą punkcji i zapłodnienia drogą inseminacji lub in vitro.

W trakcie konsultacji lekarz powinien wziąć pod uwagę historię choroby pacjenta, w tym dolegliwości, operacje, urazy układu moczowo-płciowego i przebyte choroby nowotworowe okolic intymnych. Powinien zapytać o choroby związane z krzepliwością krwi, jak również o przyjmowane leki. Nie bez znaczenia jest wiek pacjenta, to czy posiada dzieci i czy chciałby je mieć w przyszłości.

Wskazania po przeprowadzonym zabiegu

Po wykonaniu wazektomii należy dbać o higienę miejsca operowanego i nie współżyć co najmniej przez tydzień. Po 8 tygodniach od zabiegu zaleca się zbadanie nasienia pod kątem obecności plemników. Pozwoli to ustalić czy zabieg został skutecznie przeprowadzony. Plemniki mogą być obecne w nasieniu jeszcze nawet do kilkunastu tygodni po zabiegu, tak więc do czasu badania spermy zaleca się stosowanie odpowiedniej antykoncepcji. W przypadku kobiet mogą to być np. tabletki lub plastry hormonalne, natomiast mężczyźni mogą zabezpieczać się za pomocą prezerwatywy.

Pamiętaj: wazektomia nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Dr Anna Pioch
Materiały prasowe

Materiał promocyjny Kliniki Anclara H&A www.anclara.pl