Książę Andrzej: pupilek królowej pozbawiony tytułów

W tym artykule:

1. Książę Andrzej: rozpieszczony pupilek i zasłużony pilot
2. Książę Andrzej: ślub z Sarah Ferguson
3. Książę Andrzej: skandal, który pozbawił go tytułów
4. Książę Andrzej i “Mocny temat”

Książę Andrzej: rozpieszczony pupilek i zasłużony pilot

Książę Andrzej, syn królowej Elżbiety i księcia Filipa, urodził się 19 lutego 1960 roku, kiedy Karol miał 11 lat, a księżniczka Anna 10. Podobno od najmłodszych lat było widać napięcie między braćmi. Rzekomo Karol był zazdrosny o młodszego brata, któremu rodzice poświęcali zdecydowanie więcej uwagi niż przyszłemu królowi. Dotyczyć to miało również najmłodszego z braci, księcia Edwarda.

Książę Andrzej początkowo zdobył uznanie za swoją karierę wojskową. Wstąpił do Royal Navy i służył jako pilot helikoptera, odgrywając kluczową rolę w wojnie o Falklandy w 1982 roku. Jego udział w operacjach wojennych przyniósł mu uznanie i szacunek opinii publicznej. Wtedy jeszcze nic nie wskazywało problemów, które miały nadejść później.

Książę Andrzej: ślub z Sarah Ferguson

Książę Andrzej poznał Sarah Ferguson dzięki księżnej Dianie podczas przyjęcia w 1985 roku. Podobno Fergie od razu zauroczyła młodego księcia, który nie mógł oderwać od niej przez cały wieczór wzroku. Osiem miesięcy później odbyły się ich zaręczyny. Naturalna, z burzą rudych włosów, pełna energii Sarah zachwyciła Brytyjczyków. 23 lipca 1986 roku książę Andrzej i Sarah Ferguson powiedzieli sakramentalne “Tak”. Na ślubie Fergie miała na głowie wianek z gardenii, ulubionych kwiatów Andrzeja, który po złożeniu przysięgi został zamieniony na tiarę. Media opisały to jako symboliczną zamianę kopciuszka w księżniczkę.

Dwa lata później para powitała na świecie córkę, księżniczkę Beatrycze, a w 1990 roku drugą córkę - Eugenię. Ciągłe wyjazdy Andrzeja w ramach pełnienia obowiązków marynarki wojskowej sprawiły, że księżna Yorku zaczęła czuć się samotna. W 1992 roku brytyjskie tabloidy opublikowały zdjęcia Sarah z jej doradcą finansowym. Para ogłosiła separację, a w 1996 roku, po dziesięciu latach małżeństwa Andrzej i Sarah rozwiedli się. Po latach książę przyznał, że on również ponosi winę za rozstanie. “Wyliczyliśmy z Sarah, że widywaliśmy się 40-50 dni w roku. Trudno się dziwić, że tak to się wszystko skończyło”. Rozwód nie przeszkodził im pozostać w przyjaznych relacjach.

Książę Andrzej: skandal, który pozbawił go tytułów

W życiu publicznym książę Andrzej pełnił funkcję specjalnego przedstawiciela ds. handlu międzynarodowego, promując interesy handlowe Wielkiej Brytanii na świecie. Mimo to jego działalność w tej roli była wielokrotnie krytykowana, szczególnie za kontakty z kontrowersyjnymi biznesmenami i politykami.

Największy kryzys wizerunkowy księcia Andrzeja nastąpił w związku z jego kontaktami z Jeffreyem Epsteinem, amerykańskim finansistą oskarżonym o przestępstwa seksualne. Miał zmuszać małoletnie dziewczyny do czynów seksualnych na organizowanych orgiach.

W sierpniu 2021 roku Virginia Giuffre złożyła pozew przeciwko księciu Andrzejowi, twierdząc, że w 2001 r., mając 17 lat, została przez niego wykorzystana seksualnie. Dziewczyna była jako jedna z wielu zwabiona przez Epsteina obietnicami pracy, a tak naprawdę była oferowana jego wpływowym przyjaciołom. Jednym z nich miał być książę Andrzej.

"Jeśli książę Andrzej jest niewinny, powinien udzielić FBI pełnych wyjaśnień. Jego ciągłe milczenie w obliczu skazania wielu bliskich przyjaciół za napaść seksualną - Ghislaine Maxwell, a teraz Petera Nygarda - cuchnie poczuciem winy. Brak pełnych i zgodnych z prawdą zeznań, wybieranie milczenia zamiast prawdy, powoduje dalsze szkody" - powiedział Spencer Kuvin, który reprezentuje wiele kobiet molestowanych przez Epsteina.

Andrzej nie przyznał się do zarzucanych mu czynów. W udzielonym przez Andrzeja dla stacji BBC wywiadzie książę zaprzeczył, jakoby w ogóle znał kobietę, która oskarża go w sądzie. Początkowo kluczył, unikając odpowiedzi na pytanie, czy odbył feralnego dnia stosunek seksualny w apartamencie kochanki Epsteina. Potem przypomniał sobie, że jednak był wtedy z córką w Pizza Hut. Mówił, że żałuje kontynuacji znajomości z Epsteinem. Wywiad podobno odbył się wbrew radom królowej i speców od PR. Finalnie przyniósł skutek odwrotny i bardziej pogrążył Andrzeja, niż mu pomógł.

Skandal ten na stałe zaszkodził jego reputacji i wywołał szeroką debatę na temat roli księcia w rodzinie królewskiej.

Pałac Buckingham zareagował natychmiast. Andrzej został pozbawiony tytułów królewskich i wojskowych. "Za zgodą i w porozumieniu z Królową tytuły wojskowe i patronaty królewskie księcia Yorku zostały zwrócone Królowej. Książę Yorku nadal nie będzie pełnił żadnych funkcji publicznych i będzie bronił się w sprawie jako osoba prywatna" - napisano w oświadczeniu.

“To zupełnie bezprecedensowe, by starszy rangą członek rodziny królewskiej został zmuszony do odejścia z życia publicznego. Myślę, że królowa jest przerażona tą sytuacją” - komentowała na gorąco w “The Times”, znana biografka Windsorów Penny Junor.

W lutym 2022 roku strony sporu podpisały ugodę. Nie wiadomo, ile Andrzej musiał zapłacić Giuffre. Książę obiecał także przekazać znaczną sumę na organizację charytatywną wspierającą ofiary przemocy seksualnej.

Książę Andrzej i “Mocny temat”

O słynnym wywiadzie księcia Andrzeja dla stacji BBC opowiada film “Mocny temat” na Netflixie. Gillian Anderson wciela się w rolę dziennikarki Emily Maitlis, która przygotowała się do rozmowy perfekcyjnie. “Pozwól mu mówić – tacy mężczyźni skorzystają z każdej okazji, by zostać wysłuchanymi” – miała powiedziała Sam McAlister (producentka telewizyjna) do Maitlis. To właśnie McAlister przekonała do “mocnego tematu” wydawczynię „Newsnight” i prowadzącą program, a potem wynegocjowała wywiad na wyłączność z rzeczniczką prasową księcia, Amandą Thirsk. Książę w wywiadzie myśląc, że się wybronił, tak naprawdę pogrążył się jeszcze bardziej.