Josephine Baker – od artystki do agentki kontrwywiadu. O równość walczyła na scenie i poza nią

W tym artykule:

1. Josephine Baker – kim była?
2. Najbardziej ikoniczne występy Josephine Baker
3. Przyjaźń Josephine Baker z Pablo Picasso i innymi wielkimi artystami
4. Josephine Baker jako agentka wywiadu
5. Jak Josephine Baker walczyła o równość?
6. Życie prywatne Josephine Baker: adopcja dzieci jako manifest równości rasowej
7. Josephine Baker – wpływ na kulturę XX wieku
8. Gdzie znajduje się grób Josephine Baker?

Jej talent do tańca, niezwykła charyzma oraz odwaga przełamywania barier rasowych uczyniły ją ikoną nie tylko kultury amerykańskiej, ale i europejskiej. Josephine Baker przez całe życie walczyła o równość, jednocześnie pozostając niekwestionowaną gwiazdą wielkich scen, od Paryża po Hollywood. Zyskała międzynarodowe uznanie, a jej dziedzictwo trwa do dziś.

Josephine Baker – kim była?

Josephine Baker, a właściwie Freda Josephine McDonald, urodziła się 3 czerwca 1906 roku w St. Louis w Missouri, w ubogiej afroamerykańskiej rodzinie. Jej matka, Carrie McDonald, była praczka, a ojczym Eddie Carson pracował jako kelner. Od najmłodszych lat Josephine miała styczność z trudnym życiem – wychowywała się w środowisku nędzy, gdzie rasizm i nierówności społeczne były codziennością. Mimo tego, już w dzieciństwie wykazywała ogromny talent do tańca i muzyki.

W wieku 8 lat, aby pomóc rodzinie, zaczęła pracować jako pomoc domowa, co nie przeszkadzało jej w rozwijaniu swojego artystycznego powołania. Uczęszczała do szkoły tanecznej, a jej występy na ulicach St. Louis przyciągały uwagę. Wkrótce dołączyła do trup wodewilowych, występując na scenach w różnych miastach.

Najbardziej ikoniczne występy Josephine Baker

W 1925 roku Josephine Baker przeniosła się do Paryża, szukając nowych możliwości kariery. Przełomowym momentem w jej karierze był udział w rewii „Revue Nègre” w 1925 roku, gdzie zyskała międzynarodową sławę dzięki egzotycznej prezencji i wyjątkowym umiejętnościom tanecznym. W 1927 roku zszokowała publiczność występem w Folies Bergère, tańcząc w spódniczce z bananów, co stało się jednym z najbardziej rozpoznawalnych momentów w historii sceny. W 1935 roku zaprezentowała swoją wszechstronność w „La Folie du Jour”, łącząc taniec z wokalem. Po powrocie do USA w 1951 roku wystąpiła w Carnegie Hall, gdzie jej koncert stał się symbolem walki o równość rasową. Każdy z tych występów uczynił ją ikoną nie tylko artystyczną, ale także społeczną.

Donna Summer: “królowa disco”, która zahipnotyzowała świat utworem “Love To Love You Baby”

Przyjaźń Josephine Baker z Pablo Picasso i innymi wielkimi artystami

Josephine Baker była bliską przyjaciółką wielu wybitnych artystów XX wieku. W Paryżu, gdzie spędziła znaczną część swojej kariery, zyskała uznanie w kręgach artystycznych, gdzie zaprzyjaźniła się z takimi postaciami jak Pablo Picasso, F. Scott Fitzgerald czy Christian Dior. Picasso, który w 1920 roku spotkał ją po raz pierwszy, był zachwycony jej urodą i osobowością, co miało wpływ na jego twórczość. W jednym z jego obrazów z tego okresu pojawił się motyw kobiecej figury, który przypominał postać Josephine Baker.

Josephine Baker jako agentka wywiadu

Podczas II wojny światowej Josephine Baker wykorzystała swoją sławę i status, aby wspierać ruch oporu we Francji. Działała jako agentka wywiadu, przekazując informacje aliantom. Jej występy były jednocześnie przykrywką dla działalności wywiadowczej, a dzięki swojej międzynarodowej renomie mogła swobodnie poruszać się po krajach okupowanych przez Niemców. Za swoje zasługi w ruchu oporu Baker została odznaczona Krzyżem Wojennym oraz Legią Honorową, jednym z najwyższych odznaczeń wojskowych Francji. Jej działalność w czasie wojny pozostaje jednym z najważniejszych rozdziałów w jej życiu.

Jak Josephine Baker walczyła o równość?

Po zakończeniu wojny Josephine Baker wróciła do Stanów Zjednoczonych, gdzie stała się aktywistką na rzecz praw obywatelskich. W latach 50. i 60. jej zaangażowanie w walkę o równość rasową było niezrównane. Przeciwdziałała segregacji rasowej i wspierała inne afroamerykańskie gwiazdy w walce o równouprawnienie.

Josephine Baker była bliską współpracowniczką Martina Luthera Kinga Jr., z którym dzieliła pasję do walki o prawa obywatelskie. Brała udział w jednym z najważniejszych wydarzeń w historii ruchu praw obywatelskich w USA – Marszu na Waszyngton w 1963 roku. To tam wygłosiła swoje słynne przemówienie, w którym nawoływała do zakończenia segregacji rasowej i zapewnienia równych praw wszystkim obywatelom, bez względu na kolor skóry.

Życie prywatne Josephine Baker: adopcja dzieci jako manifest równości rasowej

Josephine Baker była również znana ze swojego życia prywatnego, które stanowiło manifest jej przekonań o równości. Adoptowała 12 dzieci różnych narodowości, tworząc coś, co nazwała „Tęczowym plemieniem”. W ten sposób chciała pokazać światu, że miłość i rodzina nie mają żadnych granic, niezależnie od koloru skóry.

Baker mieszkała w Château des Milandes we Francji, gdzie wychowywała swoje dzieci. Zamek stał się symbolem jej życia – miejscem, gdzie łączyła artystyczne życie ze swoją misją społeczną i wychowywała dzieci w duchu miłości i jedności. To właśnie tam Josephine Baker realizowała swoją filozofię „rodziny bez granic”, prezentując światu alternatywę dla rasistowskich i segregacyjnych przekonań.

Ikony stylu XX wieku

Josephine Baker – wpływ na kulturę XX wieku

Josephine Baker, jako artystka, aktywistka i symbol przełamywania barier, pozostawiła niezatarte ślady w kulturze i społeczeństwie. Jej odwaga i talent sprawiły, że stała się symbolem wolności, integracji oraz walki z rasizmem i segregacją rasową. Josephine Baker była również pionierką w przełamywaniu stereotypów dotyczących rasy i roli kobiet w społeczeństwie. Wprowadziła na scenę nowe formy ekspresji, które łączyły taniec, muzykę i teatr. Jej występy w Paryżu w latach 20. XX wieku były częścią kulturowego przełomu, który miały miejsce w okresie międzywojennym, a sam styl Art Déco czerpał inspirację z jej wizerunku.

Warto także zauważyć, że Josephine Baker była prekursorką w walce o prawa obywatelskie. Jej działalność na rzecz równości rasowej, zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i we Francji, stanowiła znaczący wkład w ruchy społeczne XX wieku. Jej odwaga, by być sobą i walczyć o sprawiedliwość, stała się wzorem do naśladowania dla wielu pokoleń artystów, aktywistów i osób dążących do równości.

Gdzie znajduje się grób Josephine Baker?

Josephine Baker zmarła 12 kwietnia 1975 roku w wieku 68 lat w Paryżu, we Francji. Jej śmierć była wynikiem komplikacji po udarze mózgu, którego doznała kilka dni wcześniej. Pochowano ją na Cmentarzu Montparnasse w Paryżu, jednak pośmiertnie, w 2021 roku, po jej wielkim wkładzie w kulturę i walkę o prawa człowieka, Josephine Baker została uhonorowana najwyższym wyróżnieniem, jakim jest Panteon w Paryżu. W ten sposób stała się pierwszą czarnoskórą kobietą, która została pochowana w tym prestiżowym miejscu, co było symbolem jej niezatartego wpływu na francuską kulturę i historię.