Despota - jak go rozpoznać i nie trafić w jego sidła
Nie znosi sprzeciwu, bezwzględny, porywczy: despota. Kiedyś kojarzony z bezwzględnym władcą, dziś żyje wśród nas. Jak wygląda związek z despotą? Czy da się pracować z szefem tyranem? Podpowiadamy, jak rozpoznać despotę i nie dać się nabrać na jego sztuczki.

Spis treści:
Despota kto to?
Despota to słowo pochodzące od greckiego słowa ”despotes” i oznaczające “pana, władcę”. Despotami określano faraonów, cesarzy, władców absolutnych, tyranów. Kim jest współczesny despota? Jak go rozpoznać? Obecnie despotę możesz spotkać w pracy, wśród znajomych, a co gorsza, możesz nieświadomie zaprosić go do swojego domu. Życie z człowiekiem despotycznym jest koszmarem. Są to ludzie, którzy są przekonani o swojej wielkości, nieznoszący sprzeciwu, terroryzujący swoje otoczenie. Despoci traktują innych przedmiotowo, to oni są najważniejsi i zawsze mają rację. Chcą sprawować władzę zawsze i wszędzie, nad partnerem, dziećmi, pracownikami. Bywają bezwzględni, stosują przemoc psychiczną, często posuwają się do przemocy fizycznej. Nikomu nie życzymy spotkać taką osobę na swojej drodze.
Despota - cechy charakteru
Despota wykazuje się kilkoma cechami, dzięki którym łatwo go rozpoznać:
- egoizm,
- krytycyzm wobec innych,
- apodyktyczne zachowania,
- chłód emocjonalny,
- pewność siebie,
- bezkompromisowość,
- upartość,
- arogancja,
- poczucie wyższości,
- skłonność do gniewu,
- porywczość.
Jeżeli spotkasz osobę charakteryzującą się powyższymi cechami, powinnaś być ostrożna. Jednak nie zawsze możesz się ustrzec przed magią despoty. Są to często ludzie, którzy początkowo przyciągają jak magnes i łatwo stać się ich ofiarą. Pewni siebie, urodzeni przywódcy, zdecydowani, to cechy, które potrafią zauroczyć w początkowej fazie znajomości. Szczególnie kobiety, które lubią silnych partnerów, czują potrzebę, żeby ktoś się nimi zaopiekował, mogą wpaść w sidła despoty.
Despota ma zawsze rację, nigdy nie idzie na kompromisy. Ma silną potrzebę kontroli, sam lubi podejmować decyzje i nie szanuje zdania innych. Przy tym jest arogancki i przekonany o własnej nieomylności. To wytrawny manipulant, który jest mistrzem wywoływania poczucia winy w otoczeniu. Skupiony na sobie, całkowicie niezdolny do wczuwania się w emocje i uczucia innych ludzi. Jest skłonny do gniewu, w przypadku sprzeciwu lub krytyki reaguje agresywnie, potrafi karać milczeniem, a nawet wymierzyć karę fizyczną. Najgorszą rzeczą w despocie jest to, że nie widzi problemu w swoim postępowaniu i zawsze obwinia innych.
Despota jako partner i ojciec
Despota potrafi być wspaniałym uwodzicielem. Niespodzianki, komplementy, prezenty, pewność siebie, pozorna szczerość, to sprawia, że kobiety łatwo wpadają w jego sidła. Despotyczny partner zmieni twoje życie w koszmar. Będzie zachowywał się jak władca absolutny i terroryzował ciebie i dzieci. Życie w jednym domu z człowiekiem despotycznym wiąże się z wyzbyciem się własnego zdania, marzeń, celów. Taka osoba wszystko wie najlepiej i nie masz szans, żeby się jej sprzeciwić. Całkowicie zdominuje wszystkich domowników i będzie miał nad nimi absolutną kontrolę. W związku z tym, że nie znosi sprzeciwu, każda próba wyrażenia własnego zdania, skończy się awanturą i agresją z jego strony. Przygotuj się na karanie ciszą, chłód emocjonalny, poniżanie, a nawet kary cielesne. Apodyktyczny partner będzie cię traktował przedmiotowo, staniesz się jego trofeum, nie wykaże się w stosunku do ciebie empatią. Zarówno ty, jak i dzieci będziecie żyli pod jego dyktando, w systemie wiecznych kar. Taki ojciec nie jest w stanie pochwalić, zaaprobować, wszystko krytykuje, nie potrafi docenić starań i małych sukcesów. Życie z tyranem jest skazane na porażkę, nie masz szans na zmianę takiej osoby, ponieważ nie widzi ona w sobie niczego złego. To ty jesteś wszystkiemu winna, on nie ma sobie nic do zarzucenia. Jeśli zwiążesz się z tyranem, jedynym ratunkiem dla ciebie jest ucieczka. W przeciwnym wypadku czeka cię utrata pewności siebie, stres, izolacja społeczna, przemoc ekonomiczna, psychiczna, a często nawet fizyczna.
Despota jako szef
Osoby despotyczne są urodzonymi przywódcami. Bezwzględni, skupieni na celu, lubiący rządzić, szybko wspinają się po szczeblach kariery i trafiają na kierownicze fotele. Jeżeli trafisz na szefa - despotę, to w takiej pracy raczej nie rozwiniesz skrzydeł. Despota jako przełożony ma zawsze rację, nie znosi sprzeciwu, ma kontrolę nad wszystkim. Wprowadza autorytarny styl zarządzania, chce wiedzieć o każdej, nawet najmniej istotnej decyzji. Nastaw się na wieczną krytykę, która zazwyczaj jest niekonstruktywna. Taki szef będzie ci wytykał nawet najmniejsze błędy i będzie nieustannie kontrolował swoich pracowników. Nie masz co liczyć na partnerski model zarządzania, docenienie kompetencji, pomysłów. Jeżeli dostaniesz pochwałę, to tylko dlatego, że szef despota ma w tym swój cel.
Jak rozpoznać despotycznego przełożonego:
- maniak kontroli, nie daje samodzielności pracownikom,
- wiecznie krytykuje, nie docenia sukcesów innych,
- nie znosi sprzeciwu, ma zawsze racje,
- w pracy panuje atmosfera lęku i terroru,
- ośmiesza pracowników publicznie,
- sukcesy zespołu są zawsze tylko jego sukcesami.
Pamiętaj, że takie zachowania przełożonego, to mobbing, na który nie powinnaś się godzić. Skutki takiego zarządzania, to wypalenie zawodowe pracowników, spadek motywacji, lęki, a nawet depresja.