Retinol - jak zacząć, kiedy stosować, jakie stężenie wybrać? Odpowiadamy na 9 podstawowych zagadnień

W tym artykule:
1. Czy jest retinol?
2. Jak działa retinol? Efekty stosowania
3. Kiedy zacząć stosować retinol?
4. Retinol - jak zacząć?
5. Jakie stężenie retinolu wybrać? Zwiększanie tolerancji skóry
6. Kosmetyki z retinolem
7. Jak długo stosować retinol?
8. Profesjonalne zabiegi z retinolem
9. Z czym łączyć retinol? Jakie składniki aktywne?

Retinol jest podstawową substancją przeciwzmarszczkową w kosmetyce, bez której nie ma mowy o skutecznej pielęgnacji anti-aging. Na pewno słyszałaś wiele o jego cudownych właściwościach, ale możesz mieć mętlik w głowie – czy już powinnam zacząć go stosować? Jaki krem z retinolem wybrać? A może lepsze będzie serum? Retinol na twarz nakładać wieczorem czy rano? Kiedy zobaczę efekty? Na wszystkie pytania znajdziesz odpowiedzi w naszym zwięzłym poradniku dla początkujących.

Jak działa retinol? Efekty stosowania

Retinol należy do grupy retinoidów, pochodnych witaminy A. Jego działanie odmładzające jest dobrze udokumentowane. Właściwości tego związku odkryto już w latach 80. i do dziś nie wynaleziono skuteczniejszej substancji, która równie dobrze radziłaby sobie ze spłycaniem zmarszczek. Specyficzna budowa retinolu sprawia, że jest on związkiem bardzo skutecznym, ale działającym łagodniej niż najsilniejsze retinoidy takie jak np. tretinoina. W przeciwieństwie do nich, retinol znajdziesz w wielu produktach kosmetycznych bez recepty. Najczęściej można go spotkać pod postacią serum lub kremu.

Retinol na zmarszczki

Z czego wynika dobroczynna moc retinolu? Po zaaplikowaniu na skórę przekształca się on w retinal, a następnie kwas retinowy, który ma bezpośrednią zdolność przenikania do głębszych warstw skóry, gdzie stymuluje do pracy fibroblasty. Są to komórki produkujące kolagen, elastynę i kwas hialuronowy, czyli trzy podstawowe substancje zapewniające jędrność, gładkość i sprężystość skóry. Niestety z wiekiem aktywność fibroblastów zmniejsza się – i tu wkracza retinol, który może spowolnić ten proces oraz pomóc dłużej zachować napiętą skórę.

Retinol na trądzik

Ponadto retinol powoduje głęboką odnowę skóry, co objawia się lekkim łuszczeniem naskórka. Proces ten sprawia, że komórki szybciej zastępowane są nowymi, co ma wpływ także na uregulowanie cery trądzikowej. Substancja penetruje pory i nie dopuszcza do ich zablokowania, a co za tym idzie zmniejsza skłonność do rozwoju stanów zapalnych.

Retinol na przebarwienia

Za sprawą działania złuszczającego, retinol pomaga też rozjaśniać przebarwienia potrądzikowe, hormonalne oraz posłoneczne. Jego systematyczna aplikacja w kilka tygodni wyrównuje ogólny koloryt twarzy, czyni ją bardziej promienną i wizualnie młodszą.

Do stosowania retinolu przekonują kosmetolodzy i dermatolodzy, wśród nich Shani Darden – ulubiona dermatolożka gwiazd. Jej autorskie serum Resurface Retinol Reform jest bardzo popularne wśród celebrytek – używają go m.in. Rosie Huntington-Whiteley, Jessica Alba, Chrissy Teigen, January Jones. W Polsce nie jest niestety dostępne, ale znalazłyśmy kilka jego odpowiedników, które znajdziesz w dalszej części artykułu.

Kiedy zacząć stosować retinol?

Produkcja kolagenu i elastyny zmniejsza się od 25. roku życia, dlatego retinol możesz zacząć stosować już przed trzydziestką. Zdecydowanie powinnaś zainteresować się tą substancją, jeśli zauważyłaś u siebie pogłębiające się zmarszczki mimiczne albo walczysz z trądzikiem osób dorosłych. Dobry produkt z retinolem pomoże ci zwalczyć oba te problemy jednocześnie.

Retinol – jak zacząć?

Rozpoczynanie stosowania retinolu wymaga ostrożności, aby uniknąć podrażnień i dać skórze czas na adaptację. Oto kilka kroków, jak zacząć stosować retinol w pielęgnacji:

1. Wybierz odpowiedni produkt. Jeśli dopiero zaczynasz, warto wybrać produkt z niższym stężeniem retinolu, np. 0,25% lub 0,5%, aby skóra mogła się stopniowo przyzwyczajać. Unikaj od razu produktów o wysokim stężeniu.
2. Testowanie skóry. Zanim zaczniesz stosować retinol na twarzy, przetestuj produkt na małym fragmencie skóry (np. na nadgarstku lub za uchem), aby sprawdzić, czy nie wystąpią podrażnienia.
3. Wprowadzenie stopniowe. Na początek stosuj retinol raz w tygodniu, a potem stopniowo zwiększaj częstotliwość do 2-3 razy w tygodniu. Po kilku tygodniach, jeśli nie wystąpią podrażnienia, możesz zacząć stosować go codziennie.
4. Wieczorne stosowanie. Retinol działa najlepiej w nocy, ponieważ może zwiększać wrażliwość skóry na słońce. Stosuj go wieczorem, po oczyszczeniu skóry i przed nawilżeniem.
5. Nakładaj na suchą skórę Po umyciu twarzy poczekaj kilka minut, aż skóra wyschnie, aby uniknąć podrażnień. Nakładaj produkt w niewielkiej ilości na całą twarz, omijając okolice oczu i ust, które są bardziej wrażliwe.
6. Używaj nawilżających produktów. Retinol może wysuszać skórę, dlatego ważne jest, by stosować nawilżający krem lub serum po nałożeniu retinolu. Zastosowanie produktów łagodzących może pomóc w zminimalizowaniu podrażnień.
7. Ochrona przeciwsłoneczna. Retinol sprawia, że skóra jest bardziej wrażliwa na promieniowanie UV, dlatego codzienne stosowanie kremu z filtrem przeciwsłonecznym (SPF 30 lub wyższy) jest niezbędne, aby chronić skórę przed fotostarzeniem i podrażnieniami.
8. Bądź cierpliwa. Efekty działania retinolu mogą być widoczne dopiero po kilku tygodniach stosowania. Pamiętaj, że skóra może potrzebować czasu, aby się przyzwyczaić do tej substancji, dlatego bądź cierpliwa i unikaj częstych zmian produktów.

Stosowanie retinolu może początkowo wiązać się z lekkim podrażnieniem, zaczerwienieniem lub łuszczeniem skóry. Jeśli pojawią się silniejsze reakcje (np. pieczenie, intensywne łuszczenie, bolesność), warto zredukować częstotliwość stosowania lub skonsultować się z dermatologiem.

Jakie stężenie retinolu wybrać? Zwiększanie tolerancji skóry

Po pierwsze, musisz wiedzieć, że retinol działa na skórę dość silnie, stąd w wielu źródłach jako jego skutki uboczne podawane są zaczerwienienie, świąd, pieczenie czy nadmierne łuszczenie naskórka. Jeszcze do niedawna odradzano tę substancję osobom o cerze wrażliwej i płytko unaczynionej, jednak obecnie wiadomo już, że wszystko zależy od stężenia retinolu w kosmetyku oraz sposobu jego aplikacji. Stopniowe wprowadzanie pochodnej witaminy A do swojej rutyny pielęgnacyjnej nie powinno wywołać żadnych negatywnych skutków.

Kosmetyki z retinolem

Jeśli szukasz innych wysokiej jakości kosmetyków z retinolem, oto kilka kolejnych popularnych i skutecznych produktów, które cieszą się świetnymi opiniami.

1. Dr Dennis Gross C+ Collagen Brighten & Firm Vitamin C Serum – choć głównie skupia się na witaminie C, zawiera również retinol, który wspomaga poprawę tekstury skóry oraz zmniejsza widoczność zmarszczek. Świetna opcja, by uzyskać kompleksowe efekty.
2. Paula's Choice 1% Retinol Treatment – silny preparat z 1% retinolu, który działa przeciwstarzeniowo i poprawia kondycję skóry. Zawiera także substancje łagodzące, które pomagają zminimalizować podrażnienia.
3. Alastin Skincare Restorative Skin Complex – krem, który łączy retinol z innymi składnikami działającymi na poprawę struktury skóry, np. peptydami. To produkt, który działa na kilku poziomach, wspomagając regenerację skóry.
4. Elizabeth Arden Retinol Ceramide Capsules – innowacyjne kapsułki z retinolem, które pomagają w walce z oznakami starzenia. Kapsułki są wygodne w użyciu i zapewniają odpowiednią dawkę retinolu oraz innych składników odżywczych, takich jak ceramidy, które wspierają barierę skórną.
5. Sunday Riley A+ High-Dose Retinoid Serum – serum o wysokiej dawce retinoidu, które oferuje intensywną regenerację skóry. Dzięki formule z dodatkiem olejków działa nawilżająco i łagodząco, zmniejszając ryzyko podrażnień.
6. Murad Retinol Youth Renewal Night Cream – krem na noc z retinolem, który działa przeciwstarzeniowo, poprawiając jędrność skóry i zmniejszając widoczność drobnych zmarszczek. Formuła zawiera także składniki nawilżające.
7. Kiehl’s Retinol Skin-Renewing Daily Micro-Dose Serum – serum z niską dawką retinolu, które działa stopniowo, dzięki czemu jest idealne dla osób początkujących. Odpowiednie dla wrażliwej skóry, pomagając w jej odnowie bez ryzyka podrażnień.
8. Vichy LiftActiv Retinol HA Night – krem na noc z retinolem i kwasem hialuronowym, który nawilża skórę i pomaga w redukcji zmarszczek. Jest łagodniejszy, więc sprawdza się u osób o wrażliwej cerze.

Każdy z tych produktów różni się nieco formułą, dawką retinolu i przeznaczeniem, ale wszystkie oferują znakomite efekty przy regularnym stosowaniu. Ważne jest, by dostosować wybór do swojego typu skóry oraz potrzeb.

KROK 1.

Zacznij od kosmetyków, które zawierają stężenie retinolu w granicach 0,2-0,5%. To optymalna dawka, która nie zadziała zbyt drastycznie i pozwoli skórze przyzwyczaić się do działania tej substancji.

W pierwszych 2-3 tygodniach stosuj kosmetyk z retinolem maksymalnie 2 razy w tygodniu zachowując 3-dniowy odstęp. Nakładaj produkt tylko wieczorem, a rano smaruj twarz kremem z filtrem SPF 50 (to ważne szczególnie w cieplejszych porach roku). Obserwuj przez ten czas reakcję swojej skóry. Jeśli nie będzie podrażnień, możesz zwiększyć częstotliwość aplikacji i nakładać je np. co 2 dni.

Jak długo stosować retinol?

Łącznie kuracja retinolem może trwać nawet do 6 miesięcy, choć większość specjalistów jest zgodna, że wyraźne efekty powinny pojawić się już po 3 miesiącach. Kurację warto robić raz w roku w okresie jesienno-zimowym, gdy skóra mniej narażona jest na promieniowanie słoneczne. Oczywiście w ciągu dnia obowiązkowo trzeba nakładać krem z filtrem SPF 50, aby nie dopuścić do powstania przebarwień. Idealnie, jeśli krem ma dodatkowo właściwości regenerujące oraz odmładzające.

Profesjonalne zabiegi z retinolem

Odmładzająca moc retinolu wykorzystywana jest też w zabiegach gabinetowych. W warunkach profesjonalnych stosuje się jego wyższe stężenia, które działają na skórę mocniej, ale też zapewniają niemal natychmiastowy rezultat. Kilka zabiegów może przyczynić się do znacznej redukcji zmarszczek, przebarwień, blizn, a nawet rozstępów. Oto kilka najpopularniejszych:

Retises CT – jest to nowoczesny peeling o wysokim stężeniu retinolu i witaminy C. Rozjaśnia plamy pigmentacyjne oraz silnie pobudza skórę do odnowy, dzięki czemu staje się sprężysta oraz gładka. Sprawdza się najlepiej w przypadku cery suchej, matowej, wiotczejącej, z widocznymi zmarszczkami i przebarwieniami. Dla uzyskania optymalnych efektów zaleca się wykonanie 4-6 zabiegów w odstępach 3-4-tygodniowych. Koszt jednego zabiegu wynosi ok. 400 zł.

Yellow peel – to peeling chemiczny, którego działanie opiera się głównie na kwasie retinolowym. Wzbogacony jest też o kwas fitowy, kojowy i azelainowy, które nasilają depigmentacyjne działanie peelingu. Jest bardzo skuteczny, ale przez kilka dni może utrzymywać się po nim lekkie podrażnienie oraz rumień. Polecany jest do skóry z drobnymi zmarszczkami, przebarwieniami, a także trądzikiem i łojotokiem. Cena jednego zabiegu to 300-400 zł.

Retix C – do zabiegu używa się preparatu składającego się z 4% retinolu, 8% witaminy C i 30% antyoksydantów. Peeling skutecznie ujędrnia, zagęszcza i poprawia napięcie skóry, redukuje niedoskonałości oraz rozjaśnia plamy pigmentacyjne. Cena jednego zabiegu to 200-300 zł. Przeprowadza się go w serii co 4 tygodnie.

Z czym łączyć retinol? Jakie składniki aktywne?

Nasza rutyna pielęgnacyjna rzadko kiedy opiera się na jedynym składniku aktywnym. Choć retinol działa na wiele problemów skórnych, to warto łączyć go z innymi dobroczynnymi substancjami. Oczywiście pod warunkiem, że będą tworzyć zgraną parę, która nie osłabi nawzajem swoich właściwości i nie spowoduje szkód. Nieodpowiednie duety przyniosą więcej złego niż dobrego. Jednym z najlepszych pomysłów jest uzupełnienie kosmetyczki o formuły z kwasem hialuronowym lub ceramidami. Niestety retinol, zwłaszcza na początku stosowania, może prowadzić do przesuszania i podrażnień. Właśnie dlatego doskonale dopełnią go składniki nawilżające, łagodzące i kojące.

Naprzemiennie z retinolem należy używać niacynamidu ze względu na ryzyko podrażnień. Za to pod żadnym pozorem nie zaleca się łączenia retinolu z kwasami AHA/BHA. Kwasy złuszczające nie wpłyną korzystnie na skórę poddawaną działaniu retinolu. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku początkujących użytkowników, którzy dopiero wprowadzają witaminę A do swojej rutyny.

Duże kontrowersje budzi połączenie retinolu z witaminą C. Choć należą do grupy najbardziej lubianych i najlepiej przebadanych składników kosmetycznych, stosując je jednocześnie, trzeba wykazać się odrobiną wyczucia. Witamina C potrzebuje kwaśnego środowiska, a retinol wymaga wyższego pH. Właśnie dlatego witaminę C dobrze jest nakładać rano, a retinol wieczorem (nie powinniśmy wystawiać go na promieniowanie UV). Dermatolodzy doradzają, aby wprowadzać je do pielęgnacji stopniowo. Najłatwiejszym rozwiązaniem jest zakup sprawdzonego produktu, który na liście INCI ma obie te substancje. Opracowana przez ekspertów mieszanka stworzy z nich prawdziwe „power couple”, dzięki której uzyskasz rozjaśnioną i wygładzoną cerę.